Frank en de Schelp op video
Fresco Sam-Sin
08 april, 2024
Things That Talk, Den Haag
Mensen maken dingen en daarmee zeggen de dingen die we maken automatisch veel over ons. Wat als die dingen echt iets zouden kunnen zeggen over ons en tegen ons? De video onder aan deze blog toont hoe Things That Talk die gedachte in hun onderwijs vormgeeft. Het toont de magische momenten waarbij het klikt tussen een student en een object. In dit geval was er een moment tussen Frank van den Boom en een schelp.
Details en associaties
Deze schelp heeft een rol in oorlogen gespeeld - dat vertelt de schelp zo dadelijk zelf. Nadat we voor Frank deze geschiedenis uit de doeken deden, vroegen we hem om die geschiedenis eerst even opzij te zetten en hardop kenmerken te benoemen en de associaties die dat oproept.
Allereerst benoemt Frank dat de schelp zwaar is, veel zwaarder dan je zou denken als je hem in een museumvitrine zou zien liggen: "Voor een schelp was deze eigenlijk loeizwaar, ongeveer het gewicht van een baksteen." Frank wil de zee horen en daarna valt zijn oog op het ronde gat. Hij voelt eraan. "Het is vreemd om te ervaren dat je sommige dingen wel merkt tijdens het onderzoeken van een object, maar niet gewend bent om er belang aan te hechten." Dat gat was om op te blazen. Een alarm. Dan: de ruwe kalken buitenkant, die je van een schelp zou verwachten, voelde aan als glad marmer. "Veel wordt glad als je het maar lang genoeg door je hand laat gaan."
Dan vragen we hem: “Maar Frank, wat ís dit object nou?” Frank begrijpt de vraag niet. We hadden toch al gezegd dat het een alarm was. Dan valt het kwartje: "Het is een schelp… die ooit van een dier is geweest!" Frank verbaast zich: "Gek hoe snel je vergeet dat wat mensen gebruiken, ooit ook door de natuur is gebruikt op een hele andere manier."

zeeslak in schelp
De klik
Dan richt Frank zijn aandacht op het touwtje. Daaraan kun je de schelp optillen. "Is dit het touwtje waaraan een generaal de schelp kon vasthouden? De lus lijkt daar te groot voor. Zou hij me het touwtje de schelp om zijn nek kunnen doen? Hm, daar is het touw dan weer te kort voor".
We moedigen hem aan om de schelp bij het touwtje op te tillen. Huivering volgt Frank de instructie, want "ik zag niet voor me hoe het honderden jaren oude touwtje het gewicht van een baksteen kon houden." We stellen hem gerust: juist dat het zo oud is, en zelfs in oorlogstijd is gebruikt, laat zien hoe sterk dit touw is. Frank pakt de schelp aan het touw op. Hij stelt zich voor wat er allemaal van dat touwtje heeft afgehangen. Niet alleen het behoud van de schelp zelf, maar ook de mogelijkheid om de strijdgenoten te waarschuwen, hun kans op dood kleiner te maken. "Dat touwtje maakt het verhaal van de schelp nog zoveel rijker."
En daar was de klik.

De schelp